Nhiễm vi khuẩn phế cầu gây ra các bệnh nặng như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu. Sau đó, có thể để lại các biến chứng nặng nề và không hồi phục như điếc, co giật, mù, liệt. Nhiều trường hợp xuất hiện các biến chứng tim nặng sau viêm phổi do phế cầu⁽¹⁰⁾

Tiêm vắc-xin là phương pháp hiệu quả để ngăn ngừa nhiễm trùng do phế cầu.

Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin lịch tiêm ngừa tại Lịch tiêm ngừa cho trẻ.

Tiêu chảy cấp tính là bệnh thường gặp ở bé lứa tuổi mầm non và những năm đầu cấp tiểu học. Bệnh xuất hiện nhiều ở các nước đang phát triển do điều kiện vệ sinh kém, bé ăn các loại thực phẩm bẩn có nhiễm các loại vi-rút, trực khuẩn… Vi-rút rota là tác nhân chính gây ra tiêu chảy nặng và đe dọa đến tính mạng bé dưới 2 tuổi.

Tiêu chảy lây lan chính qua đường ăn uống, thường là khi ăn các thực phẩm nhiễm khuẩn, hoặc tiếp xúc với phân có vi khuẩn. Bệnh có khả năng bùng phát thành dịch bệnh và gây tử vong cho trẻ nhỏ.

Trẻ nhỏ là đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề từ bệnh. Hàng năm, trên thế giới có khoảng 1,3–1,5 tỉ ca bệnh tiêu chảy ở trẻ nhỏ và có khoảng 1,5–2,5 triệu ca tử vong, trong đó đa phần là các bé dưới 2 tuổi.

Bệnh gây mất nước nghiêm trọng dẫn đến tử vong và khiến cơ thể bé không hấp thụ đủ các chất dinh dưỡng trong thức ăn, cũng như làm rối loạn chất khoáng trong người, gây suy dinh dưỡng nặng.

• Luôn cho bé uống sữa mẹ 6 tháng đầu đời.
• Luôn cho bé ăn sạch, uống sạch.
• Rửa tay bé sạch sẽ trước và sau khi ăn.
• Vệ sinh trong nấu nướng cho bé.
• Cho bé tiêm vắc-xin Rota để chủ động phòng ngừa bệnh.

Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin lịch tiêm ngừa tại Lịch tiêm ngừa cho trẻ.

Là những bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan cao trong cộng đồng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Sởi có thể gây tử vong ở người lớn và trẻ sơ sinh, với tỉ lệ cao hơn ở trẻ nhỏ.⁽⁶⁾Quai bị có thể gây vô sinh, dù hiếm, ở nam giới.⁽⁷⁾ Rubella có thể gây dị tật cho thai nhi và tăng nguy cơ sẩy thai ở thai phụ.⁽⁸⁾ Tiêm ngừa sởi, quai bị, rubella là phương pháp bảo vệ tốt nhất cho bản thân và gia đình khỏi những bệnh này.

Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin lịch tiêm ngừa tại Lịch tiêm ngừa cho trẻ.

Lao là bệnh truyền nhiễm từ người sang người thông qua đường hô hấp mỗi khi ho, hắt hơi, nói chuyện… Bệnh thể hiện ở nhiều bộ phận trên cơ thể như hạch bạch huyết, màng não, khớp, thận… nhưng phổ biến nhất là lao phổi.

Đa phần người nhiễm vi trùng lao không có biểu hiện của bệnh và bệnh chỉ bộc phát khi gặp điều kiện thuận lợi (như sức khỏe suy yếu, làm việc lao lực, hệ thống miễn dịch suy giảm…). Mỗi năm có khoảng 3 triệu người chết vì bệnh lao và đa phần ở các nước đang phát triển. Bệnh lao chiếm tỉ lệ người tử vong cao thứ nhì trên thế giới (chỉ sau HIV/AIDS).

Những người có hệ thống miễn dịch suy giảm đều có nguy cơ cao mắc bệnh lao. Hiện tượng suy giảm miễn dịch thường xảy ra với những người nhiễm vi-rút HIV, khiến cơ thể mất khả năng kiềm hãm vi khuẩn lao. Trên thế giới, khoảng 20–30% người mắc bệnh lao do hệ quả của HIV/AIDS và hơn 20% trường hợp lao có liên quan đến tình trạng hút thuốc nhiều. Trẻ em tiếp xúc với khói thuốc lá thường xuyên cũng là nguyên nhân làm suy yếu hệ miễn dịch và dễ bị bệnh tấn công.

Lao phổi thường có các triệu chứng:

• Ho khạc kéo dài trên 2 tuần (lúc đầu ho khan, sau có đờm, đôi khi đờm có dính vài tia máu).
• Giảm cân trầm trọng, cảm giác mỏi mệt toàn thân.
• Ra nhiều mồ hôi vào ban đêm.
• Sốt nhẹ về chiều, đau ngực, biếng ăn.
• Ho ra máu, buồn nôn.
• Có những cơn lạnh run.

Đôi khi bệnh không biểu hiện rõ ràng, người mang bệnh nhưng vẫn khỏe mạnh, sinh hoạt bình thường, chỉ khi kiểm tra sức khỏe mới phát hiện mình đã mắc bệnh lao. Điều trị không đúng cách sẽ dẫn đến tử vong.

• Giữ gìn sức khỏe thật tốt. Hạn chế hoặc bỏ hẳn việc hút thuốc lá để bảo vệ sức khỏe của mình và những người xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ.
• Tiêm phòng vắc-xin cho bé dưới 1 tuổi có thể hạn chế bé bị mắc lao cấp tính đến 80%.

Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin lịch tiêm ngừa tại Lịch tiêm ngừa cho trẻ.

Thủy đậu là bệnh do vi-rút Herpes Varicella (còn gọi là Varicella Zoster) gây ra, có tính chất lây nhiễm rất cao, chủ yếu lây qua đường nước bọt hoặc tiếp xúc gần với người bệnh.

Bệnh có biểu hiện bên ngoài bằng các mụn nước đỏ, ngứa trên khắp cơ thể, thường là nhẹ, chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn ở những đứa trẻ khỏe mạnh, nhưng có thể gây biến chứng và nhiễm trùng nặng ở trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai, người lớn và người có hệ miễn dịch suy yếu. Đặc biệt người lớn khi bị thủy đậu sẽ có khả năng tử vong cao hơn hoặc gặp những biến chứng nặng hơn so với trẻ nhỏ.⁽¹⁴⁾

Tiêm chủng là biện pháp hữu hiệu nhất để phòng ngừa bệnh thủy đậu. Vắc-xin thuỷ đậu giúp cơ thể tạo kháng thể chống lại vi-rút thủy đậu, có hiệu quả cao và lâu dài cho mọi đối tượng.

Thương hàn là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra qua đường ăn uống và có thể phát triển thành dịch. Bệnh lây lan khi vi trùng trong phân người nhiễm vào đồ ăn thức uống và đi vào miệng người khác, gây tổn thương ở nhiều cơ quan nội tạng, đặc biệt là ruột. Bệnh hay xảy ra ở những nơi có điều kiện sinh hoạt kém vệ sinh, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.

Vi khuẩn Salmonella typhi gây bệnh cho tất cả mọi người khi tấn công vào hệ tiêu hóa, đặc biệt là bé dưới 1 tuổi với hệ tiêu hóa chưa trưởng thành.

Bệnh gồm 3 giai đoạn phát triển:

• Giai đoạn ủ bệnh: khoảng 15 ngày, không có triệu chứng cụ thể.
• Giai đoạn khởi phát: diễn ra trong 1 tuần, bệnh có tính chất tăng dần, từ nhức đầu, mệt mỏi, mất ngủ, sốt nhẹ, đến rối loạn tiêu hóa, chảy máu cam...
• Giai đoạn toàn phát: diễn ra từ 2–3 tuần, làm nhức đầu, ù tai, mệt mỏi, mất ngủ, sốt cao liên tục, rối loạn tiêu hóa, gây sảng...

• Đảm bảo vệ sinh nơi ở và các nguồn nước, thực phẩm sử dụng.
• Đảm bảo ăn chín, uống sôi.
• Vệ sinh tay sạch sẽ trước khi nấu ăn.
• Tiêm vắc-xin là cách hiệu quả tối ưu để phòng ngừa bệnh.

Là một bệnh truyền nhiễm đáng sợ do nhiễm vi-rút dại có trong nước bọt của động vật và lây lan sang cho người, trường hợp phổ biến là bị chó nhiễm bệnh dại cắn. Vi-rút bệnh dại tác động đến hệ thần kinh trung ương, khiến người bệnh có biểu hiện bị kích động như sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng; nặng hơn là bị liệt dẫn tới hôn mê. Nếu không cứu chữa kịp người bệnh sẽ tử vong sau 7-10 ngày.

Tiêm vắc-xin dại là cách chữa và phòng bệnh hiệu quả nhất. Vắc-xin có thể được tiêm trước hay ngay sau khi bị chó mèo cắn, hoặc vết thương bị dính nước bọt của động vật mang vi-rút dại. Vắc-xin dại khá lành tính và thường không gây phản ứng phụ trong suốt quá trình tiêm phòng.⁽¹⁵⁾